10 eksperimentet më të mëdha shkencore në tokë

0
5

Shkenca shpesh kërkon përpjekje monumentale. Këto eksperimente, nga teleskopë në shkallë globale deri te përshpejtuesit e grimcave, tregojnë madhështinë e kërkimeve njerëzore.

Zbulimi i valëve gravitacionale

Image

Valët gravitacionale, valëzime në hapësirë-kohë nga ngjarje kozmike si përplasjet e vrimave të zeza, zbulohen nga Observatori i Valëve Gravitacionale me Lazer Interferometrik (LIGO). Ky objekt ka dy instrumente me krahë 4 kilometra të gjatë në Uashington dhe Luiziana, duke përdorur interferometri lazer për të matur shqetësimet.

Përshpejtuesi i madh i Hadronëve (LHC) 

Image

LHC, i operuar nga CERN, është një përshpejtues grimcash 27 kilometra i gjatë ku përplasjet e grimcave me shpejtësi të lartë prodhojnë grimca të pakapshme si bozonin e Higsit. Ai mbetet përshpejtuesi më i madh, më i ftohtë dhe më i fuqishëm në Tokë.

Studimi AmazonFACE

Image

AmazonFACE simulon kushte të ardhshme atmosferike për të studiuar ndikimin e CO2 të shtuar në pyllin e Amazonës. Ky projekt synon të kuptojë se si CO2 i lartë ndikon në fotosintezë dhe stabilitetin e ekosistemit.

Kapja e karbonit detar

Fabrika e Equatic në Kebek përshpejton thithjen e karbonit nga oqeani, duke hequr një ton karbon në pesë minuta. Procesi përdor ujë deti dhe elektricitet, duke gjeneruar hidrogjen dhe duke depozituar karbonin si bikarbonat.

Bashkëpunimi ManyBabies

Image

ManyBabies mbledh të dhëna globale nga mijëra foshnja për të studiuar zhvillimin gjuhësor, gjestet dhe imitimin. Përparime si gjurmimi i syve dhe imazhet e trurit jo invazive avancojnë kuptimin e njohjes tek foshnjat.

Observatori i Neutrinos IceCube

Image

Në Polin e Jugut, IceCube përdor një kilometër kub akull antarktik për të zbuluar neutrinot, grimca pothuajse pa masë. Detektorët ndjekin dritën e emetuar gjatë ndërveprimeve të neutrinove, duke kontribuar në zbulime rreth rrezeve kozmike.

Studimet psikologjike të COVID-19 

Image

Gjatë pandemisë, studimet në shkallë të gjerë zbuluan se identiteti kombëtar i fortë lidhej me bashkëpunimin në përpjekjet e shëndetit publik. Mesazhet që theksonin autonominë ishin më efektive se ato që përdornin turpin.

Eksperimenti me farëra i Beal 

Image

Që nga viti 1879, ky eksperiment teston sa kohë mund të mbeten farat në gjendje fjetjeje. Çdo 20 vjet, shkencëtarët hapin shishe të groposura me fara, disa prej të cilave ende mbijnë.

Teleskopi Radio FAST 

Image

Teleskopi sferik kinez FAST ka zbuluar mbi 200 pulsarë. Vendndodhja e tij minimizon ndërhyrjet, duke mundësuar studime të ndjeshme të sinjaleve kozmike.

Teleskopi Event Horizon (EHT) 

Image

EHT është një rrjet global teleskopësh që kap imazhe të vrimave të zeza, përfshirë atë në qendër të Rrugës së Qumështit. Ky bashkëpunim përdor rotacionin e Tokës dhe algoritme të avancuara për të vëzhguar fenomenet më enigmatike të universit./Livescience – Syri.net