A përdorni përsëri vajin e gatimit? Sigurisht që është mirë për buxhetin e familjes, por lajmi i keq është se përbërjet në vajrat e gatimit që janë trajtuar me nxehtësi, dmth janë përdorur shumë herë, mund të shkaktojnë ndryshime gjenetike dhe biokimike që përshpejtojnë përparimin e kancerit të gjirit në një fazë të mëvonshme. Kjo është gjetja e një studimi të ri në minj nga shkencëtarët në Universitetin e Illinois.
Pasi hanë një dietë me yndyrë të ulët për një javë, një grup minjsh laboratorikë u ushqyen me vaj soje të papërpunuar të papërpunuar, ndërsa një tjetër konsumoi vaj gatimi që ishte ngrohur vazhdimisht në temperatura të larta për 16 javët e ardhshme. Vaji i sojës u përdor në studim për shkak të përdorimit të shpeshtë të tij nga industria ushqimore në skuqje.
Çfarë ndodh kur vajrat e gatimit ripërdoren?
Kur vajrat e gatimit ripërdoren në mënyrë të përsëritur, trigliceridet prishen, oksidojnë acidet yndyrore të lira dhe lëshojnë akroleinë, një kimikate toksike që ka veti kancerogjene. Shkencëtarët kanë zbuluar prej kohësh që vaji i përdorur termikisht përmban akroleinë dhe studimet kanë lidhur peroksidet lipidike në të me probleme të ndryshme shëndetësore, të tilla si arterioskleroza dhe sëmundjet e zemrës. Ndërsa vaji degradon, molekulat e polimerit gjithashtu grumbullohen, gjë që ngre shqetësime ushqyese dhe toksikologjike.
“Frika më e madhe e atyre që i kanë mbijetuar kancerit të gjirit është përsëritja e sëmundjes dhe shumica e këtyre të mbijetuarve kanë qeliza tumorale të fjetura që qarkullojnë në gjakun e tyre”, tha William G. Helferich, një profesor i shkencës së ushqimit dhe ushqyerjes njerëzore që drejtoi studimin.
“Ajo që zgjon këto qeliza është diçka për të cilën askush nuk është i sigurt, por unë jam i bindur se dieta e tyre i aktivizon ato dhe krijon një mjedis në inde të ndryshme që është më pjellor që ato të rriten”, përfundon ai.
“Shumë biologë të kancerit po përpiqen të kuptojnë se çfarë po ndodh në zonat metastatike që po shkaktojnë rritjen e tumorit,” tha Ashley W. Oyrifi, një nga autorët e studimit.
” Ne përpiqemi të kontribuojmë në këtë diskutim dhe t’i ndihmojmë njerëzit të kuptojnë se kjo gjë nuk mund të jetë vetëm një mekanizëm i lindur biologjik, por një faktor jetese.
“Nëse dieta jep një mundësi për të zvogëluar rrezikun e të mbijetuarve nga kanceri i gjirit, u ofron atyre diçka të mirë përmes shëndetit të tyre”, thotë hulumtimi i publikuar në Cancer Prevention Research./abcnews.al
