Ndryshimi i orës, gjithçka që duhet të dini

0
146

Në fundjavën e fundit të tetorit, rikthehet ora diellore pas shtatë muajsh të orës verore. Ndryshimi ndodh natën midis 26 dhe 27 tetorit, dhe pavarësisht diskutimeve të vazhdueshme për të hequr ndryshimin e orës dy herë në vit, ky proces ende vazhdon.

Kur ndodh?

Në orën tre të mëngjesit të dielën, më 27 tetor, akrepat e orës kthehen një orë prapa, duke u bërë ora dy. Kjo na dhuron një orë më shumë gjumë gjatë natës, por gjithashtu sjell një orë më pak dritë gjatë pasdites, pasi agimi dhe perëndimi do të ndodhin një orë më herët. Shumica e pajisjeve elektronike e bëjnë këtë ndryshim automatikisht, por është mirë ta rregulloni orën para se të shkoni për të fjetur. Ora diellore do të qëndrojë në fuqi deri në fundjavën e 30 marsit 2025.

Pse natën?

Ndryshimi i orës bëhet gjatë natës, pasi kjo është periudha me më pak qarkullim të transportit publik, si autobusë apo trena. Kështu, ngatërresat janë më të vogla dhe kërkohet më pak ndryshim në orare. Kjo çështje është një nga arsyet pse vazhdon debati nëse duhet hequr plotësisht ky ndryshim, pasi për të udhëtime ndërkombëtare apo planifikime do të krijohej më shumë konfuzion nëse oraret nuk do të ishin të sinkronizuara mes vendeve.

Kursimi i energjisë

Ora verore është vendosur për të kursyer energji: më shumë dritë diellore pasdite dhe në mbrëmje zvogëlon nevojën për përdorimin e energjisë elektrike. Nga 2004 deri në 2023, Italia ka kursyer rreth 11.7 miliardë kWh energji, duke sjellë një përfitim ekonomik prej rreth 2.2 miliardë euro. Vetëm në shtatë muajt e fundit, Italia ka kursyer rreth 90 milionë euro, dhe janë shmangur rreth 170 mijë ton emetim karboni në atmosferë.

Një marrëveshje ndërkombëtare

Shtetet e Bashkimit Europian e kanë pranuar orën verore që nga viti 1996, dhe ajo hyn në fuqi të dielën e fundit të marsit. Në Itali, kjo praktikë filloi në vitin 1920, u rifut në 1940, dhe u bë përfundimtare në 1966. Vendet jugore të BE-së përfitojnë më shumë nga ora verore, pasi ato kanë ditë më të gjata gjatë verës. Ndërsa në vendet veriore, ku ndryshimi i gjatësisë së ditëve është më ekstrem, kursimi i energjisë është më i vogël.

Pro dhe kundër

Ndryshimi i orës ka edhe aspekte negative, sidomos në lidhje me shëndetin. Ndryshimi i ritmit të gjumit mund të sjellë rënie të produktivitetit, shtim të peshës, dhe rritje të rrezikut për sulme kardiake. Në SHBA, ky ndryshim është lidhur gjithashtu me rritje të aksidenteve rrugore.