Një raport i ri mbi ndryshimet klimatike ka nxjerrë në pah një realitet shqetësues për Evropën: kontinenti ynë po ngrohet me një ritëm më të shpejtë se shumë rajone të tjera të botës.
Të dhënat tregojnë se disa vende evropiane kanë regjistruar një rritje mesatare të temperaturës mbi 2°C, krahasuar me periudhën bazë të viteve 1951-1980. Kjo situatë tregon një krizë në rritje, ku efektet janë të dukshme në klimën, mjedisin dhe jetën e përditshme të qytetarëve.
Në krye të listës qëndron Svalbardi (Norvegji), ku temperatura mesatare është rritur me 3.44°C, duke e bërë këtë rajon një nga më të prekurit në të gjithë botën. Pas tij vijnë Bjellorusia, Rusia, vendet baltike, Austria dhe Çekia, të cilat kanë regjistruar rritje mbi 2.2°C.
Vendet e Evropës Qendrore dhe Veriore janë ndër më të rrezikuarat, por edhe rajonet e Mesdheut po përjetojnë ndryshime klimatike të konsiderueshme.
Shqipëria: Ndikimi dhe renditja
Sipas të dhënave të publikuara, Shqipëria ka regjistruar një rritje mesatare prej 1.63°C, duke u renditur mes 50 vendeve të analizuara. Kjo shifër e vendos Shqipërinë në një situatë serioze, me pasoja të drejtpërdrejta në klimë, ekonominë bujqësore dhe jetën urbane.
Megjithatë, Shqipëria ka lënë pas disa vende evropiane që kanë pësuar një rritje më të ulët të temperaturave. Ndër to janë:
• Portugalia (+1.61°C)
• Mali i Zi (+1.60°C)
• Spanja (+1.57°C)
• Franca (+1.54°C)
• Italia (+1.46°C)
• Greqia (+1.44°C)
• Islanda (+1.38°C)
Këto të dhëna tregojnë se Shqipëria është një nga vendet e Mesdheut që po ndjen më shumë pasojat e ngrohjes globale, madje më shumë se fqinjët e saj të afërt si Mali i Zi dhe Greqia.
Pse po ngrohet Evropa kaq shpejt?
Sipas ekspertëve, Evropa është kontinenti që po përjeton ritmin më të lartë të ngrohjes për shkak të disa faktorëve kyç:
• Ndikimi i rrymave ajrore dhe oqeanike: Ndryshimet në rrymat e Atlantikut dhe Arktikut po krijojnë kushte ekstreme të motit.
• Dendësia e popullsisë dhe industrializimi i madh: Zonat urbane të mbipopulluara çojnë në më shumë emetim të gazeve serrë.
• Shpyllëzimi dhe humbja e hapësirave natyrore: Pyjet janë mbrojtja natyrore kundër karbonit, por shkatërrimi i tyre po e përkeqëson situatën.
• Efekti i valëve të të nxehtit: Evropa ka përjetuar disa nga verërat më të nxehta në histori në vitet e fundit, me temperatura rekord në shumë vende.
Çfarë do të ndodhë me Shqipërinë?
Nëse ky trend vazhdon, Shqipëria mund të përballet me disa pasoja të rënda, përfshirë:
• Thatësira të shpeshta dhe mungesë uji, sidomos në verë, duke ndikuar bujqësinë dhe furnizimin me ujë të pijshëm.
• Valë të forta të të nxehtit, që do të rrisin rrezikun për të moshuarit dhe të sëmurët kronikë.
• Përkeqësim të cilësisë së ajrit, me pasoja për shëndetin publik.
• Zjarrvënie më të shpeshta në pyje, duke dëmtuar biodiversitetin dhe ekosistemet natyrore.
• Rritje të nivelit të detit, e cila mund të kërcënojë qytetet bregdetare dhe infrastrukturën.
Si mund të ndalohet kjo krizë?
Për të frenuar këto ndryshime, Shqipëria dhe vendet e tjera të Evropës duhet të marrin masa të menjëhershme, duke përfshirë:
• Zhvillimin e energjisë së rinovueshme për të ulur varësinë nga karburantet fosile.
• Rritjen e hapësirave të gjelbra në qytete për të përmirësuar cilësinë e ajrit dhe për të ulur temperaturat.
• Investime në menaxhimin e ujit, për të shmangur krizën e thatësirës.
• Politika më të forta për mbrojtjen e mjedisit dhe reduktimin e ndotjes.
Ngrohja globale nuk është më një çështje e së ardhmes – ajo është tashmë realitet dhe po ndikon çdo ditë në jetën tonë. Shqipëria dhe e gjithë Evropa duhet të veprojnë tani, përpara se të jetë tepër vonë./ Përshtatur nga Euronews për Syri.Net
© SYRI.net
