Pavarësisht shqetësimeve në rritje nga ndërkombëtarët se qindra call center-a në Shqipëri mashtrojnë qytetarët e BE-së nëpërmjet investimeve të rreme, shteti shqiptar shfaqet i pafuqishëm përballë tyre. Aksionet e bujshme kanë përfunduar vetëm me sekuestrimin e disa blloqeve, por nuk ka asnjë gjurmë të miliona eurove të zhvatura, që dyshohet se janë zhdukur në parajsa fiskale.
Autor: Elvis Myrta
“Në mars të vitit 2021 shtetasja Alma Sokoli më telefonoi për një takim. Gjatë takimit më kërkoi që ta ndihmoja që të hapte një biznes. Biznesi do të regjistrohej në emrin tim, por do të ishte i bashkëshortit të saj, një shtetas polak”, – tregon për hetuesit në Shkodër Nikolin Toma, i cili rezultoi të ishte administratori i “Ekstra Marketing 2021”, një call center që ushtronte aktivitet mashtrues ndaj shtetasve gjermanë e spanjollë.
“… pas 2-3 ditësh Alma më telefonoi sërish dhe më tha se ata nuk donin ta kryenin më atë aktivitet, por do ta bënte një shok i burrit të saj dhe më pyeti, nëse unë vazhdoja të isha dakord”, – vijon rrëfimin për hetuesit Nikolin Toma. Në dosjen që INA MEDIA disponon të plotë, rezulton se Nikolin Toma ka pranuar që ta hapë biznesin, i cili ka vijuar punën në dy adresa të ndryshme në Shkodër.
Dëshmia e punonjësve të tjerë gjithashtu i konfirmoi Policisë dhe Prokurorisë së Shkodrës se polaku Pawel Wziontek dhe një tjetër shtetas ende i paidentifikuar ishin personat që qëndronin pas aktivitetit mashtrues.
“Deklarueset kanë pohuar dhe faktin se nga data 05 tetor të 2021, në ambientet e punës së tyre kishte shkuar edhe një shtetas tjetër, të cilit Ysniela i drejtohej me “shefi”. Ai iu ishte dukur nga jugu i Shqipërisë dhe e kishin dëgjuar të thirrej me emrin “Daniel”, po ashtu edhe me emrin “Alban”, por emrin e tij të vërtetë nuk e dinin. Sipas tyre ai jetonte në Greqi dhe i këshillonte për t’i përmirësuar telefonatat dhe bisedat me klientët. Ky person iu kishte shpjeguar edhe fushën e kriptomonedhave, fusha ku investohej më së shumti dhe kërkohej të investohej prej tyre. Të pyetura nëse e njihnin shtetasin polak, Pawel Wziontek, disa prej tyre e pranojnë ta kenë njohur si pronarin e parë, ortak me shtetasin e prezantuar si Daniel apo Alban, duke pohuar se e dinin se ky shtetas ishte i fejuar me një vajzë nga Shkodra”, – shkruhet në dosjen hetimore.
Në përfundim, Policia dhe Prokuroria e Shkodrës vuri në masë sigurimi vetëm 9 punonjëse dhe shpalli në kërkim shtetasin polak dhe Alma Sokolin, ndërsa ende nuk ka bërë të mundur identifikimin e “Danielit” ose “Albanit” nga jugu i Shqipërisë, që, siç duket, ishte dhe personi kryesor në këtë aktivitet.
E njëjta skemë me administratorë fiktivë u konstatua nga hetuesit edhe në një tjetër dosje që INA MEDIA disponon. Gjithçka u zbardh, sipas Prokurorisë së Posaçme, SPAK, nga dëshmia e dy prej të hetuarve, Xhulian Xhafës dhe Suada Tilës, bashkëjetues.
“Disa muaj pasi unë fillova punë si IT në kompaninë Blue energy call, Erjon Kasmi më kërkoi t`i gjeja dikë që ta punësonte si administrator. Nga nevoja për pará dhe në një kohë që bashkëjetuesja ime, Suada Tila, ishte e papunë, ramë dakord që të bëhej ajo dhe do të merrte një pagesë mujore prej 600-650 eurosh”, – sqaroi për SPAK-un Xhulian Xhafa. Dëshmia e tij gjithashtu u mbështet nga të dhënat që tregoi për hetuesit edhe bashkëjetuesja e tij.Të gjitha dokumentet, librezat e punës dhe çdo veprim ligjor kryhej dhe firmosej nga administratori, edhe pse Erjon Kasmi nga Kruja ishte i pranishëm dhe punësonte edhe punonjësit. Që nga viti 2017 kjo kompani ndryshoi 3 administratorë, i treti ishte shtetasi Klevin Molla. Sipas hetuesve, në asnjë rast, juridikisht, Erjon Kasmi nuk la gjurmë në dokumente.
Ai u vu në pranga në aeroportin e Rinasit, teksa po dilte nga Shqipëria, vetëm pak orë nga bastisja e ambienteve të call center-it të tij.
Vështirësia në gjetjen e pronarëve të vërtetë pranohet edhe nga Policia e Shtetit, e cila nëpërmjet zëdhënësit për mediat, Gentian Mullai, thotë se faktori kryesor në këtë vështirësi është skema e fshehjes së pronarëve, dokumentuar në dy dosjet që INA MEDIA disponon.
“Identifikimi dhe gjurmimi i pronarëve apo administratorëve të këtyre subjekteve është i vështirë. Pronarët përfitues, për të shmangur përgjegjësitë ligjore, hapin biznese në emër të punonjësve të tyre apo kontraktuesve të tretë, duke u fshehur pas tyre”,- u shpreh Mullai.
Mashtrues” me diplomë
Spanjollët i hetuan dhe i ndoqën lëvizjet e tyre me lupë, që prej vitit 2018, pas denoncimeve për mashtrime me anë të aktivitetit të call center-ave. Por, jo vetëm spanjollët, pasi të njëjtat gjurmë duket se janë ndjekur edhe nga autoritetet gjermane. Ndjekja e llogarive të hapura, ku të mashtruarit kalonin paratë dhe identifikimi i serverëve online, çoi autoritetet e huaja te 5 shqiptarë, 3 prej të cilëve, të diplomuar në Informatikë dhe Shkenca Kompjuterike në Universitetin e Tiranës.
Në dosjen e bashkëpunimit të 8 shteteve që INA MEDIA disponon, thuhet se këta persona kishin zhvilluar programet online dhe sistemet e përdorura për aktivitetin mashtrues.
Referuar të dhënave të sjella nga autoritetet gjermane, gjurmët e tyre kishin mbetur në ndërtimin e faqeve dhe sistemeve të kompanive IT Puma TS dhe SMS Company.
Të vetmit që u vunë në pranga në Shqipëri janë shtetasit Irisa Puca dhe Adrian Korriku. Në dosjen hetimore thuhet: “Dyshohet se shtetasja nën hetim, Irisa Puca, është përgjegjëse për zhvillimin e sistemeve CRM, të cilat janë përdorur për funksionimin përkatës te platformave mashtruese, si AGMarkets, SnPBroker, FXNober etj. Të gjitha të dhënat relevante të klientëve ruheshin në këto sisteme CRM, pasi platforma të tilla, si AGMarkets, SnPBroker, FXNober etj., nuk mund të funksionojnë ekonomikisht pa ruajtjen dhe menaxhim e të dhënave për klientët.”
Nga informacionet e mësipërme rezulton se shtetasi Adrian Korriku ka qenë aktiv në të njëjtin ambient me shtetasen Irisa Puca dhe kanë lidhje me njëri-tjetrin, konstatuar kjo nga një kontratë qiraje për një apartament në Vilnius, Lituani, e cila është bërë në emër të shtetasve Irisa Puca dhe Adrian Korriku.
Nga ana tjetër, para hetuesve, dy të pandehurit thonë se nuk kanë dijeni për aktivitetin mashtrues, pasi ata janë të punësuar në mënyrë të ligjshme në kompani dhe japin shërbimin e tyre.
“Të hetuarit, Irisa Puca dhe Adrian Korriku, janë të punësuar në sektorin e mirëmbajtjes së sistemeve elektronike dhe platformave që nga krijimi i tyre. Është njëlloj si të arrestohen krijuesit e platformave si WhatsApp, që përdoren në përditshmëri. Nuk mund të mbajë përgjegjësi mirëmbajtësi i një sistemi, nëse subjektet, që e përdorin këtë platformë, e përdorin për mashtrim. Në asnjë moment nga prokurori nuk thuhet si këta dy shtetas kanë kontribuuar në mashtrim kompjuterik. Janë marrë emrat e këtyre dy shtetasve për shkak të punës së ligjshme që ata kanë kryer në Lituani apo në Gjeorgji, ku kanë qenë me kontratë pune, me leje qëndrimi dhe në zbatim të të gjitha ligjeve të vendit të origjinës dhe vendit ku kanë jetuar e punuar”, – i tha gjykatës Arben Prenga, avokat.
Të dhënat e sjella nga autoritetet gjermane nxjerrin edhe 3 emra të tjerë, një prej të cilëve aktiv në llogaritë ku janë bërë pagesa nga të dëmtuarit, por këta persona, të konsideruar nga autoritetet si organizatorë kryesorë të aktivitetit, nuk u arrit që të viheshin në pranga.
Subjektet nën hetim
Referuar të dhënave zyrtare nga institucionet ligjzbatuese shqiptare janë rreth 100 kompani që mbikëqyren nga policia dhe prokuroria, pasi dyshohet se ushtrojnë aktivitet të paligjshëm.
Zyrtarisht, Policia e Shtetit u shpreh për INA MEDIA-n, se janë rreth 60 raste që po hetohen dhe pjesa më e madhe e subjekteve nën hetim janë në kryeqytet.
Sipas informacioneve të siguruara mësohet se 50 subjekte janë nën hetim vetëm nga Prokuroria e Tiranës. Interesit të INA MEDIA-s për kompanitë nën hetim institucioni i akuzës iu përgjigj se nuk mund të japë detaje për shkak të sekretit hetimor. Ndërsa prokurori i Seksionit të Krimit Ekonomik, Bledar Valikaj, u shpreh se ka nën hetim 50 çështje të regjistruara për këtë aktivitet të paligjshëm.
INA MEDIA arriti të zbardhë emrat e 10 subjekteve që operojnë në këtë skemë mashtrimi. Shumica e këtyre subjekteve, referuar të dhënave në QKB, janë regjistruar si kompani që operojnë në fushën e tele-marketingut, por që në të vërtetë operojnë si platforma Forex. Një nga këto kompani operon në qytetin e Elbasanit, një në Durrës, ndërsa subjektet e tjera janë të vendosura në zona të ndryshme të kryeqytetit.
Emrat e kompanive nën hetim | ||||||||||
|
Por, përveç mbikëqyrjeve nga policia dhe hetimeve nga prokuroria, autoritetet gjatë 2 viteve të fundit kanë ndërhyrë, duke goditur disa nga këto subjekte.
Sipas bluve, gjatë kësaj periudhe janë zhvilluar 16 operacione, 3 prej të cilave me urdhër nga SPAK. Zyrtarisht bëhet me dije se rreth 250 persona janë shoqëruar për t’iu marrë deklarimet, ndërsa 143 prej tyre janë vënë nën akuzë për “Mashtrim kompjuterik”.
Referuar të dhënave nga gjykata, 108 persona po hetohen në gjendje të lirë, 24 janë në “arrest shtëpie”, ndërsa 11 prej tyre qëndrojnë në qeli.
Zyrtarisht Prokuroria e Posaçme i tha INA MEDIA-s, se në këtë institucion nga autoritetet e huaja kanë mbërritur 5 letërporosi, që kanë si objekt hetimin për mashtrimet me call center-a. 3 kërkesa janë ekzekutuar, ndërsa dy të tjerat janë ende në kuadër të verifikimeve.
Gjithashtu, referuar të dhënave zyrtare, në tremujorin e fundit Policia e Tiranës ka goditur 5 kompani Forex. Në sajë të operacioneve “Programuesi”; “Fraud”; “Nine”; “Trick”; “Snare” dhe Trade”, u arrestuan 9 persona dhe u proceduan 19 të tjerë. Gjykata i cilësoi të ligjshme arrestimet, por në qeli la vetëm 3 nga 9 të arrestuarit.
Kompanitë në hetim | Operacione | Persona në hetim | Arrest me burg | Arrest shtëpie | Gjendje të lirë |
50 | 16 | 143 | 11 | 24 | 108 |
Fakti që thuajse asnjë prej pronarëve nuk është mundur të kapet dhe të arrestohet, ka ngritur dyshimet për dekonspirim të aksioneve.