Australia, Mbretëria e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara – një grup i njohur si AUKUS – kanë rënë dakord të bashkëpunojnë për armët hipersonike dhe aftësitë e luftës elektronike, kanë thënë udhëheqësit e tre vendeve.
Ky zhvillimi pasoi krijimin e aleancës së mbrojtjes AUKUS midis tre kombeve në shtator të vitit të kaluar, gjë që e shtyu Australinë të anulonte një kontratë për një nëndetëse konvencionale franceze në favor të një programi të nëndetëseve bërthamore të mbështetur nga SHBA dhe Mbretëria e Bashkuar, duke dëmtuar marrëdhëniet me Presidentin francez. Emmanuel Macron.
Në një deklaratë të përbashkët të martën, krerët e AUKUS – Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar Boris Johnson, Presidenti i SHBA Joe Biden dhe kryeministri australian Scott Morrison – thanë se ishin të kënaqur me përparimin e programit për nëndetëset e armatosura konvencionale, me fuqi bërthamore për Australinë dhe aleatët do të bashkëpunonin edhe në fusha të tjera.
Ne … u angazhuam sot të fillojmë bashkëpunimin e ri trepalësh mbi hipersonikët dhe kundërhipersonikët, dhe aftësitë e luftës elektronike, si dhe të zgjerojmë shkëmbimin e informacionit dhe të thellojmë bashkëpunimin për inovacionin e mbrojtjes,” thanë ata.
“Këto iniciativa do të shtojnë përpjekjet tona ekzistuese për të thelluar bashkëpunimin mbi aftësitë kibernetike, inteligjencën artificiale, teknologjitë kuantike dhe aftësitë shtesë nënujore.
“Ndërsa puna jonë përparon në këto dhe aftësi të tjera kritike të mbrojtjes dhe sigurisë, ne do të kërkojmë mundësi për të angazhuar aleatë dhe partnerë të ngushtë.”
SHBA dhe Australia kanë tashmë një program të armëve hipersonike të quajtur SCIFiRE, dhe zyrtarët e Mbretërisë së Bashkuar thanë se megjithëse Britania nuk do t’i bashkohej atij programi në këtë pikë, të tre vendet do të punonin së bashku në kërkimin dhe zhvillimin në këtë fushë për të rritur opsionet e tyre.
Administrata e Biden po investon në kërkimin dhe zhvillimin e raketave hipersonike, të cilat udhëtojnë me pesë herë shpejtësinë e zërit, pasi pushtimi rus i Ukrainës në shkurt ka intensifikuar shqetësimet për sigurinë evropiane, shkruan Al Jazeera.
“Në dritën e pushtimit të paprovokuar, të pajustifikuar dhe të paligjshëm të Ukrainës nga Rusia, ne ripërsëritëm angazhimin tonë të palëkundur ndaj një sistemi ndërkombëtar që respekton të drejtat e njeriut, sundimin e ligjit dhe zgjidhjen paqësore të mosmarrëveshjeve pa detyrim”, thanë liderët.
Kur u pyet për marrëveshjen, ambasadori i Kinës në OKB Zhang Jun paralajmëroi kundër masave që mund të nxisin një krizë si konflikti i Ukrainës në pjesë të tjera të botës.
“Kushdo që nuk dëshiron të shohë krizën ukrainase duhet të përmbahet nga bërja e gjërave që mund të çojnë pjesët e tjera të botës në një krizë si kjo”, u tha Zhang gazetarëve.
“Siç thotë thënia kineze: Nëse nuk ju pëlqen, mos e impononi tek të tjerët.”
Ndërsa raketat balistike fluturon lart në hapësirë në formën e harkut për të arritur objektivin, një armë hipersonike fluturon në një trajektore të ulët në atmosferë, duke arritur potencialisht një objektiv më shpejt.
Më e rëndësishme eshte se një raketë hipersonike është e manovrueshme, duke e bërë shumë më të vështirë gjurmimin dhe mbrojtjen kundër tij.
Rusia shihet si kombi më i përparuar në këtë fushë, ndërsa Kina, Sipas Shërbimit të Kërkimeve të Kongresit të SHBA (CRS),
po zhvillon gjithashtu në mënyrë agresive teknologjinë.
Franca, Gjermania, Australia, India dhe Japonia kanë punuar në fushen e raketave hipersonikë dhe Irani, Izraeli dhe Koreja e Jugut kanë kryer kërkime bazë mbi teknologjinë, ka thënë më parë CRS.
SHBA, Britania e Madhe dhe Australia filluan paktin e tyre historik të sigurisë shtatorin e kaluar. Pakti u shpall në atë kohë duke i lejuar tre aleatët të shkëmbejnë teknologjitë e avancuara.